มอนเตอสซอรี่ คืออะไร

มาเรีย มอนเตสซอรี

มีคนมาถามหลายคนเพราะว่าได้อ่านเรื่องกิจกรรมมอนเตสซอรี่ที่ผมลงไว้ 6 กิจกรรม แล้วก็เกิดสงสัยว่า มอนเตสซอรีคืออะไร วันนี้ก็เลยมาขยายความให้ฟังครับ มอนเตสซอรีเป็นชื่อคนครับผม เธอมีชื่อเต็มๆ ว่า "มาเรีย มอนเตสซอรี" เกิด ณ กรุงโรม ว่าแล้วขอลอกข้อความมาจากหนังสือเรื่องฝึกให้หนูลงมือทำกิจกรรมตามแนวคิดมอนเตสซอรีมาเลยแล้วกันครับ มอนเตสซอรี่เป็นสตรีคนแรกที่สำเร็จการศึกษาทางการแทพย์จากมหาวิทยาลัยโรม เธอเป็นผู้อำนวยการสกูโอลาออร์โตเฟรนีก้า (ชื่อโรงเรียนอ่านยากครับ ผมยังงง) ซึ่งเป็นโรงเรียนสำหรับเด็กที่ต้องได้รับการศึกษาเป็นพิเศษ และในปี ค.ศ. 1900 มอนเตสซอรีได้สอนวิชามานุษยวิทยาด้านการสอนที่มหาวิทยาลัยโรม ในปี ค.ศ. 1907 เธอก็ได้ก่อนตั้งโรงเรียนสำหรับเด็กในชุมชนแออัดแห่งแรกขึ้นชื่อคาเซเดอีแบมบีนี ในขณะนั้นเธอก็ได้คิดค้นวิธีการสอนซึ่งต่อมาได้กลายเป็นวิธีการสอนที่มีชื่อเสียงระดับโลกในปัจจุบัน ข่าวเกี่ยวกับการปฏิวัติวิธีการสอนของเธอแพร่หลายอย่างรวดเร็ว และมีผู้นำวิธีการสอนแนวนี้ไปใช้ในหลายโรงเรียน ต่อมาไม่นานผู้คนจำนวนมากก็มาเยี่ยมชมที่โรงเรียนแห่งนี้ วิธีการสอนของมอนเตสซอรีจึงเริ่มมีชื่อเสียงโด่งดังระดับนานาชาติตั้งแต่บัดนั้น

ความเชื่อที่ฉีกแนวที่สุดของมอนเตสซอรี คือ การให้ความสำคัญกับสภาพแวดล้อมขณะเรียนของเด็ก มอนเตสซอรีเชื่อว่าเด็กจะเห็นคุณค่าในตัวเองมากขึ้นก็ต่อเมื่อพวกเขาได้ทำงานในสภาพแวดล้อมที่ตัวเขาเองเป็นศูนย์กลาง ปัจจุบันไม่ได้มีเพียงโรงเรียนมอนเตสซอรี่เท่านั้น แต่ทุกโรงเรียนต่างยอมรับว่าสภาพแวดล้อมมีส่วนในด้านพัฒนาการของเด็ก (ซึ่งแนวคิดนี้ผมเองยอมรับ และสนับสนุนอย่างสุดตัวเลยครับว่าสภาพแวดล้อมนั้นส่งผลให้เด็กๆ อยากเรียนรู้และพัฒนาได้เป็นอย่างดีจริงๆ)

มอนเตสซอรีอ้างว่าไม่ได้คิดวิธีสอนเอง แต่แนวคิดในการสอนเด็กๆเกิดจากการเฝ้าสังเกตเด็กอย่างใกล้ชิดเท่านั้น จากการสังเกตจึงพบความต้องการของเด็กดังนี้

• ความสนุกสนานในการเรียนรู้
• ความเป็นระเบียบเรียบร้อย
• ความต้องการที่จะคิดและตัดสินใจเอง
• ความต้องการการยกย่องและรับฟังความคิดเห็น
• ความสนใจในเรื่องจริงและเรื่องแต่ง

มอนเตสซอรียืนยันว่าสิ่งที่เด็กต้องการเหล่านี้เป็นสากล ไม่ได้ขึ้นอยู่กับประเทศ เพศ เผ่าพันธุ์ หรือภูมิหลังของเด็ก หลังจากมอนเตสซอรีถึงแก่กรรมในปี ค.ศ. 1952 แนวคิดนี้ก็ยังไม่ได้เปลี่ยนไปจากแนวคิดเริ่มแรกในปี ค.ศ. 1909 

เป็นอย่างไรบ้างครับ อ่านแล้วนึกอยากให้ตัวเองได้เจอมอนเตสซอรีตั้งแต่เรายังเด็กๆบ้างหรือเปล่า ผมเป็นคนหนึ่งที่เห็นด้วยกับเธอและอยากให้ตัวเองได้เรียนตามแนวของมอนเตสซอรีในตอนเด็ก แต่ผมก็ย้อนเวลากลับไปนานขนานนั้นไม่ได้ ตอนนี้ก็ได้แต่ใช้แนวทางของเธอมาประยุกต์ในการอบรม สอนและเล่นกับเจ้าตัวแสบนาฟต้า ลูกชายสุดที่รักของครอบครัวผมนั้นเอง (ถ้าใครสนใจและอยากศึกษาต่อ แนะนำให้ไปหาหนังสือ "ฝึกให้หนูลงมือทำกิจกรรมตามแนวคิดมอนเตสซอรี" มาอ่านนะครับ กิจกรรมหลายอย่างผมก็อ้างอิงจากเล่มที่กล่าวมานี้ละครับ)