ฝนตกในขวด

ใกล้จะเข้าหน้าฝนแล้ว วันนี้ผมเตรียมกิจกรรมวิทยาศาสตร์สนุกๆ ไว้ให้เจ้าลูกชายจอมซนได้ทดลอง เป็นเรื่องเกี่ยวกับการควบแน่นของน้ำ เพื่อจะเชื่อมโยงการเรียนรู้เกี่ยวกับการระเหย และการเกิดฝนตกครับ
อุปกรณ์ที่ต้องใช้มีเพียงขวดน้ำแบบใส แนะนำว่าควรเป็นขวดที่มีขนาดมากกว่า 1.5 ลิตรขึ้นไปครับ ถ้าเป็นขวด 2 ลิตรจะดีมาก นอกจากขวดแล้วก็ต้องมีพระเอกและนางเอกของการทดลองซึ่งก็คือ น้ำอุ่นผสมสีผสมอาหาร และน้ำแข็งนั่นเอง

เตรียมขวดเปล่า น้ำแข็ง และน้ำอุ่น

เตรียมขวดโดยการตัดออกเป็นสองส่วนอย่างรูปข้างบนครับ ให้ส่วนล่างของขวดสูงกว่าด้านบนขวดเล็กน้อย เตรียมน้ำอุ่นและน้ำแข็งใส่ภาชนะอื่นไว้ก่อน จากนั้นก็คุยเกริ่นนำกับเด็กๆ ก่อนครับ เพื่อดึงดูดความสนใจและกระตุ้นให้เค้าได้คิด และจินตนาการตาม เช่น รู้ไหมว่าทำไมฝนต้องตก ถ้าฝนไม่ตกจะเป็นยังไง แล้วน้ำฝนมาจากไหน ถามกันไปได้เรื่อยๆ เลยครับ ช่วงต้นกิจกรรมนี้ก็สนุกไม่ใช่ย่อยเวลาได้ฟังเด็กๆ ตอบคำถามอาจจะได้ยินอะไรบางอย่างที่คาดไม่ถึงด้วยครับ

รอไอน้ำก่อตัวครับผม

เมื่อถามคำถามกันไปได้พอสมควรแล้ว ก็เข้ากิจกรรมกันเลยบอกเด็กๆว่าจะทำฝนตกในขวดน้ำนี้ให้ดู แล้วก็ให้เค้าสำรวจขวดเปล่าก่อนครับ จากนั้นก็เราก็เติมน้ำอุ่นที่เติมสีผสมอาหารไว้ลงไปที่ขวดส่วนท้าย (ถ้าน้ำไม่อุ่น จะไม่มีไอน้ำออกมา ถ้าอยากให้การทดลองดูน่าตื่นเต้นจริงๆ ต้องใช้น้ำค่อนข้างร้อน ซึ่งต้องดูแลการทำกิจกรรมอย่างใกล้ชิดครับ) จากนั้นก็เอาส่วนหัวของขวดวางคว่ำลงบนท้ายขวดที่ใส่น้ำอุ่นไว้อย่างในรูป แล้วให้เด็กๆ เติมน้ำแข็งลงไปด้านบนครับ จากนั้นก็ให้เด็กสังเกตการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในขวด

ไอน้ำควบแน่นเห็นหยดน้ำจำนวนมากที่ส่วนบนของขวด

สิ่งที่เกิดขึ้นในขวดก็คือ มีไอน้ำระเหยออกมาจากส่วนที่เป็นน้ำอุ่น แล้วไอน้ำจะลอยขึ้นไปโดนความเย็นจากน้ำแข็งที่ส่วนบนของขวดจับตัวกันเป็นหยดน้ำเล็กๆ มากมายเต็มไปหมด ซึ่งก็คือการควบแน่นนั่นเอง ถ้าหยดน้ำมีมากขึ้นก็จะจับตัวกันไหลและหยดกลับลงมาข้างล่างเหมือนฝนตก เป็นที่ตื่นตาตื่นใจแก่เด็กๆ มากครับ แต่ถ้าทำการทดลองในห้องแอร์ การควบแน่นอาจจะไปเกิดที่รอบๆ ของขวดส่วนล่างมากกว่าและดูเหมือนมีฝนตกที่รอบขวดก็ได้ครับ ถึงตอนที่ไอน้ำเริ่มหมดแล้วอาจจะยกขวดส่วนบนออกมาให้เด็กๆ ได้สังเกตกันอย่างใกล้ชิด

ว้าว..... เหมือนน้ำฝนเลยครับ

ตอนท้ายการทดลองลูกชายผมถามว่าถ้าเอาน้ำแข็งใส่ลงไปในน้ำร้อนๆ เลยจะเป็นยังไง ผมก็จัดให้ได้ทดลองกันตรงนั้นเลยครับ ผลก็คือน้ำแข็งละลายนั่นเอง ดูเหมือนจะสงสัยอะไรง่ายๆ ^-^ แต่อย่างน้อยก็ยังมีแววนักวิทยาศาสตร์กับเค้าบ้างละครับ